Al jaren wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de relatie tussen religie en het omgaan met stress. Uit deze onderzoeken blijkt dat mensen die religieus zijn minder last hebben van stress maar ook beter met stress om kunnen gaan dan mensen die nergens in geloven. Het bekendste onderzoek stamt uit 1997 en is uitgevoerd door Kenneth Pargament, een Amerikaanse psycholoog. Tot op het heden is het niet mogelijk gebleken te ontkennen dat religie en een lager stressgehalte samengaan. Om die reden kun je ook argumenteren dat je gezonder kunt leven als je je aansluit bij een bepaalde religieuze groep.
Inhoud
Stress en gezondheid
Het is al een tijd bekend dat stress ongezond is. Dit wordt gekoppeld aan een groot aantal chronische ziektes. Een beetje stress is niet erg en kan soms helpen je concentratievermogen te verbeteren en je energie te geven. Maar als je langdurig gestrest bent, depressief bent, je eenzaam voelt of nerveus bent kan je hier ernstig ziek van worden. Iemand die mentaal niet gezond is zal meer vrije radicalen aanmaken in het lichaam. Deze vrije radicalen vallen je gezonde cellen aan en je lichaam kan deze tot op zekere hoogte zelf afweren. Zijn er echter te veel vrije radicalen, dan is het dus mogelijk dat je lichaamscellen ongezond worden en dat er in het ergste geval kankercellen ontstaan. Ook wordt stress gezien als een aanstichter van kleine gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid, pijn in het lichaam en gewrichtsklachten. Op de lange termijn kan het hart- en vaatziekten veroorzaken, word je vatbaarder voor ziekten en infecties en kun je er maag- en darmklachten aan overhouden. Het is dus belangrijk hier zo snel mogelijk wat aan te doen.
De onderzoeken
Volgens de wetenschap is één manier om hier hulp bij te krijgen dus door aansluiting zoeken bij een bepaalde religieuze groep. Hier zijn verschillende onderzoeken naar gedaan. De bekendste vind je hier onder.
- Kenneth Pargament: Pargament is in staat geweest wetenschappelijk aan te tonen dat het geloven in een hogere macht die zich over jou ontfermt geruststellend werkt.
- Harold G. Koening: de Amerikaanse psychiater Koening heeft kunnen aantonen dat gelovigen minder last hebben van stress en dat ze dus mentaal gezonder zijn.
- Universiteit van Toronto: in 2009 heeft een onderzoek verricht aan de Universiteit van Toronto uitgewezen dat gelovigen minder hersenactiviteit laten zien na het maken van een fout dan mensen die niet geloven. Dit onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Psychological Science.
De onderliggende gedachte
De reden waarom gelovigen minder stress hebben heeft te maken met het feit dat ze zichzelf niet overal verantwoordelijk voor voelen. Als iemand gelooft dat er een hogere macht is die invloed uitoefent op hun leven en wat er in hun leven gebeurt, dan is het makkelijker om jezelf over te geven aan deze gebeurtenissen. Zij zullen vervolgens deze macht raadplegen en geloven dat deze het probleem voor hen zal oplossen. Dit schept geruststelling. Daarnaast zijn mensen die religieus zijn automatisch lid van een groot sociaal netwerk. Andere gelovigen zijn direct beschikbaar en zullen je helpen door bijvoorbeeld voor je te bidden als je door een moeilijke periode gaat. Religieuze groepen bieden hulpsessies, bieden een veilig toegangsoord en geven je de mogelijkheid met gelijkgestemde mensen te praten over je problemen.
Tegenstanders van de theorie
Uiteraard is er ook kritiek geweest op deze theorieën en zijn er wetenschappers die het hier niet mee eens zijn. Zo is aangetoond dat veel van deze onderzoeken zijn verricht door wetenschappers die zelf ook religieus zijn en die dus een geheime agenda hebben. Ook kan beargumenteerd worden dat het geloven in een hogere macht net zo werkt als het nemen van een placebopil. Zo lang je gelooft dat je een echte pil neemt kan deze je gezondheid verbeteren. Weer anderen beargumenteren dat het te makkelijk is om je verantwoordelijkheden op die manier af te schuiven en dat religie dus niet helpt met mentale gezondheid maar meer met het ontwijken van een probleem. Het is tot nu toe niemand gelukt om bovenstaande theorieën echt onderuit te halen en het feit dat religieuze mensen beter om kunnen gaan met stress is dus grotendeels waar.
Is religie de oplossing tegen stress?
Of het zoeken van een religie je echt kan helpen je stress te verminderen is volledig afhankelijk van jouw levensovertuiging. Het is niet de bedoeling dat je jezelf ergens bij gaat aansluiten als je hier eigenlijk niet in gelooft. Je kunt uit bovenstaande onderzoeken wel aflezen dat een gevoel van saamhorigheid, het opbouwen van een sociaal netwerk en het verminderen van je verantwoordelijkheidsgevoel een positieve uitwerking heeft op stress. Dit kun je ook bereiken als je lid wordt van een praatgroep met mensen die dezelfde problemen hebben als jij, door je sociale vaardigheden te verbeteren en te proberen vrienden te maken en door bijvoorbeeld te mediteren om perspectief te geven aan je leven.
Maak hier een begin met het bestuderen van een religie.