Cervixcarcinoom wordt bijna in alle gevallen veroorzaakt door een virus en is het gevolg van een overdraagbare aandoening. De virussen die de kanker veroorzaken zijn humane papillomavirussen (ook gekend via het symbool HPV). Er zijn letterlijk 100en verschillende soorten van het virus, maar de types HPV16 en HPV18 veroorzaken in meer dan 70% van de gevallen baarmoederhalskanker.
Ongeveer 30 tot 40 procent van jonge vrouwen zijn besmet met het HPV-virus, maar dat gaat meestal van zelf weg omdat het lichaam deze infectie aanvecht. Dit gebeurt meestal zonder dat je daarvan enige symptomen ondervind. Dit soort virus kan zich goed aanpassen waardoor het niet altijd door het lichaam wordt opgemerkt. Pas wanneer het virus dus niet verdwijnt, kan de chronische infectie zorgen voor letsels die zich in baarmoederhalskanker kunnen omzetten. Dit kan lang duren en de periode ligt meestal rond de tien jaar.
Het virus HPV kan worden overgedragen via seksueel contact. Alhoewel er honderden varianten zijn die tot deze categorie van virussen behoren, kunnen we deze indelen in drie grote groepen:
- HPV-virussen die de huid besmetten en wratten
- HPV-virussen die de slijmvliezen besmetten en daar wratten veroorzaken;
- HPV-virussen die de slijmvliezen besmetten en aanleiding kunnen geven tot baarmoederhalskanker. Het gaat dan meestal om agressievere vormen van het virus.
Tot ongeveer 85% van alle vrouwen komen ooit in hun leven in contact met het HPV-virus. Omdat het lichaam daar op kan reageren, heeft de meerderheid daar nooit last van. Slechts wanneer het lichaam niet in staat is om dit virus te bestrijden en de infectie chronisch wordt, dan kan dit leiden tot de veranderingen aan de cellen in de baarmoederhals. Deze noemt men dan de voorlopercellen. Ze vertonen afwijkingen ten opzichte van de normale cellen en op die manier kan men dit ook nog opsporen. Voorlopercellen zijn in principe ongevaarlijk, maar het weghalen van deze cellen is wel nodig om baarmoederhalskanker te voorkomen.
Wat is de kans om baarmoederhalskanker te krijgen?
In België zijn er jaarlijks ongeveer 650 nieuwe gevallen, in Vlaanderen krijgen ongeveer jaarlijks een 400-tal vrouwen de diagnose van baarmoederhalskanker gesteld. Daarvan sterft ongeveer een vierde van de vrouwen aan deze ziekte.
Baarmoederhalskanker is een type kanker dat traag groeit en quasi volledig te genezen is als je er snel genoeg bij bent. Een preventief onderzoek doet geen pijn en is dus zeker aan te raden want in 90% van de sterfgevallen, had dit vermeden kunnen worden.
Iedere vrouw die met het HPV-virus is besmet, kan baarmoederhalskanker krijgen, ongeacht welke leeftijd. Vrouwen tussen de 30 jaar en 50 jaar en tussen de 65 jaar en 85 jaar lopen het meeste kans om deze vorm van kanker te krijgen.
De kans om baarmoederhalskanker te krijgen vergroot naarmate er enkele zogenaamde ‘risicofactoren’ meespelen in uw levensstijl.
- Rokende vrouwen hebben bijna twee keer zoveel kans om baarmoederhalskanker te ontwikkelen. Dit wordt veroorzaakt door de stoffen in de rook die de cellen beïnvloeden. De cellen worden er namelijk door verzwakt.
- Vrouwen met een verzwakt immuunsysteem zullen het moeilijker hebben om een HPV-infectie te bestrijden. Daarom is het aannemelijk te stellen dat vrouwen met HIV en aids en vrouwen die medicijnen nemen die het immuunsysteem onderdrukken, meer kans hebben op baarmoederhalskanker.
- Ongezonde voeding wordt ook beschouwd als een risicofactor omdat het nodig is de noodzakelijke voedingsstoffen binnen te krijgen om het afweersysteem in optimale toestand te houden. Groene groente (kool, spruiten, broccoli, …) daarentegen zouden het risico verlagen.
- Vrouwen die op jonge leeftijd met seksuele betrekkingen beginnen, lopen maar liefst 2x zoveel kans om baarmoederhalskanker te ontwikkelen. Ook zij die frequent wisselen van partner lopen een hoger risico.
- Ook vrouwen die meerdere zwangerschappen achter de rug hebben lopen een hoger risico. Zij die 5 zwangerschappen hebben voldragen, lopen zelfs dubbel zoveel risico dan wie 2 zwangerschappen achter de rug hebben.
- De anticonceptiepil tot slot kan er ook voor zorgen dat de kans een fractie groter wordt dat men op latere leeftijd toch baarmoederhalskanker krijgt.
Baarmoederhalskanker is niet erfelijk. Neem er ook nota van dat condooms nauwelijks bescherming bieden tegen een HPV-infectie.