Autisme is een hersenfunctiestoornis waarbij de informatieverwerking in de hersenen anders werkt dan bij ‘normale’ mensen. Autisme kan echter per individu verschillend tot uiting komen: deze hersenfunctiestoornis verwijst naar een uiterst verscheidende groep personen bij wie de problemen in ernst en types worden onderscheiden met de daarbij behorende kwaliteiten en beperkingen.
Er worden vijf diverse vormen van autisme onderscheiden in de vakliteratuur. De term ‘autismespectrumstoornissen’ (ASS) is een verzameling van de diagnoses: Autistische stoornis, Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd, PDD-NOS, Stoornis van Asperger en Stoornis van Rett.
-
- Autistische stoornis: deze stoornis wordt ook wel Klassiek Autisme genoemd en hierbij verloopt de ontwikkeling op gebied van socialisatie, ontwikkeling van communicatie, taal en gedragsontwikkeling anders.
- Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd: deze stoornis wordt ook wel syndroom van Heller genoemd en is een psychische aandoening.
- PDD-NOS: is de afkorting van Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified dat staat voor pervasieve ontwikkelingsstoornissen.
- Stoornis van Asperger: bij dit syndroom hebben de autisten een beperking bij zowel de sociale interacties als bij interesses en activiteiten.
- Stoornis van Rett: dit is een aandoening die vrijwel enkel bij meisjes voorkomt en kenmerkt zich door ernstige geestelijke en lichamelijke invaliditeit.
Maar liefst 190.000 mensen in Nederland – ruim 1% – heeft een vorm van autisme. Ongeveer 60 tot 100 per 10.000 van de Nederlandse bevolking zal geboren worden met deze hersenfunctiestoornis. Je wordt dus met autisme geboren, en het blijft gedurende jouw hele leven een rol spelen.
Autisme brengt niet alleen beperkingen met zich mee. Deze stoornis kan namelijk ook veel kwaliteiten naar boven brengen. Zo hebben autisten vaak een prima oog voor detail, zijn ze analytisch, recht door zee, eerlijk en werken ze ontzettend hard. Toch heeft autisme een behoorlijke invloed op het leven van een persoon. Autisten hebben bijvoorbeeld moeite met sociale contacten, kunnen moeilijk overzicht houden, en hebben maar een beperkt aantal activiteiten en interesses.
Er bestaan autisten met een hoge intelligentie, maar ook met een verstandelijke beperking. Deze hersenfunctiestoornis kent dus veel gezichten. De ene autist is de andere niet. Sommigen kunnen behoorlijk zelfstandig leven; anderen zijn hun hele leven lang afhankelijk van professionele hulp.
Inhoud
Autisme herkennen
Autisme heeft ontzettend veel kenmerken, daarom worden de symptomen per autismespectrum stoornis onderscheiden binnen de DSM IV. Om toch een duidelijk beeld te vormen van autisme, hebben we de meest voorkomende kenmerken op een rijtje gezet:
- Bijzonder taalgebruik;
- Emotionele bijzonderheden;
- Gevoeligheid voor bepaalde prikkels;
- Opgaan in intense interesses;
- Repetitieve gedragspatronen;
- Sociale beperkingen.
Wat is de oorzaak van autisme?
De precieze oorzaak van autisme is nog steeds niet bekend. Wat wetenschappelijk onderzoek wel heeft uitgewezen is dat het hier gaat om een neurobiologische stoornis waarbij de informatieverwerking in de hersenen duidelijk verstoord is. Onderzoekers hebben ook kunnen aantonen dat autisme een aantal risicofactoren telt, zoals: erfelijkheid, geslacht, individuele kwetsbaarheid, leeftijd, omgeving.
Autisme: de diagnose
Het is nog steeds niet mogelijk om autisme vast te stellen via een objectieve wijze. Bloedonderzoek, een hersenscan of lichamelijk onderzoek levert immers onvoldoende informatie op. Zodoende kan autisme enkel worden aangetoond aan de hand van externe gedragskenmerken. Het is mogelijk om bij zowel kinderen als bij volwassenen de hersenfunctiestoornis te diagnosticeren.
Autisme: de behandeling
Helaas bestaat er (nog) geen behandeling of medicijn dat autisme kan genezen. Toch kan er veel worden bereikt door middel van de juiste hulp en zorgverlening. Behandelingen die de persoon in kwestie kunnen helpen, zijn altijd per individu verschillend. Autisme is altijd maatwerk. Daarom is het van belang om de diverse mogelijkheden van therapieën te onderzoeken – en eventueel toe te passen.
Behandelingen bij autisme zijn veelal gericht om de problemen van de beperkingen te reduceren. De patiënt leert hierbij vooral om te leren omgaan met zijn autisme in het dagelijks leven. Op deze manier kan de autist wel naar school, werken en zinvolle relaties met anderen aangaan.
Is er echter sprake van agressief gedrag, angsten, depressies of dwangmatig gedrag? Dan is er altijd nog de mogelijkheid dit te verminderen met de hulp van de juiste medicatie.