Inhoud
Wat is rosacea?
Rosacea is een algemeen veel voorkomende chronische huidaandoening die gekenmerkt wordt door een felrode huid. Rosacea, ook wel letterlijk ‘zo rood als een roos’, komt in het algemeen voor bij vrouwen van middelbare leeftijd. Ook kenmerkt het zich als een huidaandoening uit Noordwest-Europa vanwege het feit dat rosacea een bekende aandoening is onder Belgen, Engelsen, Fransen, Ieren en Nederlanders. Mensen met een lichte huid hebben dus meer kans op rosacea.
Ongeveer 10% van de bevolking heeft rosacea. De huidaandoening is meestal te herkennen aan een opvallende rode kleur die zich veelal voordoet op de wangen, neus en oren. Naast roodheid zijn er nog drie andere kenmerken zoals papels (bultjes en pukkels), pustels (puistjes) en couperose (kleine uitgezette bloedvaatjes). Rosacea kan dus lijken op acne, maar is altijd door een professional goed te onderscheiden.
Rosacea ontwikkelt zich verder door nog roder en hardnekkiger te worden. Een belangrijk feit is dat de huidaandoening soms gepaard gaat met ernstige oogafwijkingen. Maar ook kunnen de neus en wangen wellicht opzwellen en bobbeltjes vertonen.
Lijken jouw klachten op dat van de bovenstaande symptomen? Neem dan contact op met je huisarts. Rosacea is gelukkig goed te onderdrukken, maar is zelden definitief te genezen.
Wist je dat?
- Rosacea is een erfelijke aandoening.
- Scrubs helpen niet bij rosacea; dit irriteert juist de huid waardoor het nog roder wordt.
- Het beeld van rosacea wordt vaak verward met dat van acne, lupus, rode wangen en zonnebrand.
- Rosacea heeft periodieke ups en downs. De symptomen hebben de neiging te komen en te gaan.
- Rosacea begint soms met overmatig blozen.
- Rosacea kan een zeer lastige en pijnlijke aandoening zijn.
- Indien rosacea niet behandeld wordt, heeft het de neiging om te verergeren. Rosacea wordt daarom gezien als een progressieve ziekte.
- Onbehandelde rosacea kan leiden tot een bolvormige rode neus.
- Met behulp van een concealer kan overmatige roodheid worden gecamoufleerd.
- Met rosacea kun je beter witte wijn drinken dan rode wijn.
Verschillende soorten rosacea
Er zijn tot nu toe vier typen rosacea bekend, namelijk de erythematoteleangiectatic rosacea, de papulopustular rosacea, de phymatous rosacea en de ocular rosacea. Deze vier typen onderscheiden zich in mate van ernst en behandelmethodes. Hieronder hebben we een lijst opgesteld met de vier typen rosacea en op welke wijze ze kunnen worden behandeld.
Type 1: De erythematoteleangiectatic rosacea. Deze milde vorm van rosacea typeert zich vooral bij het blozen. Ook zijn er zichtbare bloedvaten en is er sprake van een chronische roodheid. Patiënten ervaren soms jeuk en een brandend gevoel. Type 1 is goed te behandelen door middel van coagulatietherapie waar de huid weer in balans wordt gebracht en het haar oorspronkelijke kleur weer terugkrijgt. Type 2: De papulopustular rosacea. Dit type rosacea wordt vaak verward met acne. Type 2 rosacea kenmerkt zich echter door een permanente roodheid in combinatie met puistjes en rode bultjes. Met behulp van medicatie en/of lymfedrainage kan dit type in hoge mate teruggedrongen worden. Type 3: De phymatous rosacea. Bij de phymatous rosacea is de huid dikker dan normaal waardoor het huidoppervlak een onregelmatige structuur vertoont. Dit type neemt vaak de overhand op de kin, oogleden, oren, voorhoofd en wangen. Type 4: De ocular rosacea. In dit stadium neemt de ernst toe. Bij dit type hebben patiënten vaak last van droge en branderige ogen. Daarnaast hebben ze regelmatig last van rode, opgezwollen gezichtsorganen die bijzonder kunnen jeuken. Ben je daarnaast gevoelig voor licht en zie je wazig? Dan is de kans groot dat je lijdt aan type 4 van rosacea.
Oorzaken van rosacea
Er gaan talloze theorieën rond over de oorzaak van rosacea. De echte aanleiding is niettemin nog nooit aan het licht gekomen. Wat we wel weten is dat de huidaandoening meestal rond het dertigste levensjaar ontstaat en meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. Verder hebben we de kennis dat rosacea voortvloeit uit diverse factoren die ook weer per persoon verschillen. Wat we daar mee bedoelen is dat de oorzaak vaak ligt bij een combinatie van meerdere factoren. De oorsprong van rosacea kan liggen bij o.a. een verkeerde doorbloeding, weefselbeschadiging, geringe werking van ontstekingsremmende lichaamscellen, psychische factoren, een slecht werkend immuunsysteem, huidmijten, bacteriën en ga zo maar door.
Temperatuurschommelingen Een populaire theorie luidt dat rosacea verergerd binnen een periode van meer zonlicht. Ook andere vormen van warmte worden beschreven als één van de oorzaken van rosacea. Warmte zorgt er namelijk voor dat je bloedvaten verwijden en het bindweefsel verzwakt waardoor je gezicht een felrode kleur aanneemt. Tevens kan de temperatuurschommeling van koud naar warm er voor zorgen dat de rosacea erger wordt. Maar warmte hoeft niet altijd het probleem te zijn; ook gedurende koude periodes van het jaar kunnen mensen meer last krijgen van rosacea. Hoe dan ook, de oorzaken van rosacea blijven altijd persoonlijk.
Voeding Een andere hypothese omvat de rol van voeding. Bepaalde voedingsmiddelen zouden de symptomen van rosacea kunnen veroorzaken en zelfs versterken. Sterk gekruid voedsel wordt sowieso afgeraden. Verder kun je voedingsstoffen zoals te veel eiwitten, vetten en koolhydraten beter vermijden.
Alcohol Ook zou er een verergering kunnen plaatsvinden bij het drinken van alcohol. Mensen die aan rosacea lijden zouden bij het nuttigen van alcoholische dranken meer last hebben van roodheid. Dit kan te maken hebben met bloedvaten die door drank verwijden en daardoor beter zichtbaar worden.
Aminozuren Andere theorieën zouden wijzen naar een tekort aan aminozuren. Ons immuunsysteem wordt bijgestaan door aminozuren. Rosacea patiënten hebben vaak te weinig aminozuren waardoor hun immuunsysteem wordt aangetast en de symptomen van rosacea verergeren.
Uitwendige middelen Verder is het van belang goed uit te kijken naar bepaalde uitwendige middelen. Soms worden er (medische) crèmes voorgeschreven om de rosacea te reduceren. Deze crèmes werken echter bloedvaten verwijdend waardoor de rosacea uiteindelijk zal verergeren. Ook kunnen bepaalde huidverzorgingsproducten, shampoo en zeep beter worden vermeden.
Demodex mijten Ooit gehoord van demodex mijten? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze mijten de oorzaak kunnen zijn van de ontstekingsreactie bij rosacea oculair. De demodex mijt produceert namelijk eiwitten die ontstekingsbevorderend werken bij de ooglidrand.
Lichamelijke veranderingen Lichamelijke veranderingen zoals spanning, stress en de overgang kunnen klachten veroorzaken.
Kan rosacea genezen?
Op het internet is er veel tegenstrijdige informatie te vinden over het eventueel genezen van deze huidaandoening. Mensen zien vaak door het bos de bomen niet meer. Maar zoals eerder vermeld, rosacea kan niet worden genezen. Toch zijn er wel degelijk mogelijkheden tot behandeling. Zo kunnen de oppervlakkige vaatjes van ongeveer 70 tot 80% worden verbeterd. Toch dienen patiënten rekening te houden met de vorming van nieuwe vaatjes en roodheid. Hoeveel de permanente roodheid uiteindelijk zal verminderen, is afhankelijk van het type huid.
Rosacea supplementen
Om rosacea klachten fors te verminderen, kun je ervoor kiezen voedingssupplementen aan te schaffen. Wel zal je rekening moeten houden met externe factoren die wellicht nog een andere oorzaak kunnen zijn voor je rosacea. Hieronder volgt een lijst met voedingssupplementen die kunnen bijdragen aan een mooiere huid.
- Betaïne HCL. Dit enzym is uiterst van belang voor het verteren van eiwitten, koolhydraten en vetten. Bij rosacea-patiënten is de concentratie van betaïne HCL ontzettend laag waardoor de stoffen niet goed worden afgebroken en een storing van het spijsverteringsstelsel optreedt. Dit heeft uiteindelijk effect op de huid.
- Dit is de eerste stof waar je aan moet denken wanneer er bij jou rosacea is geconstateerd. Lysine is een aminozuur dat essentieel is voor je lichaam. Lysine houdt namelijk je immuunsysteem onder controle. Daarom is voor rosacea patiënten dit aminozuur cruciaal voor het aanmaken van antilichamen.
- Omega-3. Omega 3 is een vetzuur dat net als lysine, het immuunsysteem bevordert.
- Vitamine B. Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat Vitamine B een grote afwezigheid vertoont bij rosacea-patiënten. Dit stofje is belangrijk voor de spijsvertering.
- Vitamine C. Hoe vaak hebben we wel niet gehoord dat Vitamine C zó belangrijk is? Ook bij rosacea is Vitamine C van belang, omdat het de permanente roodheid in grote mate kan reduceren. Daarom wordt 1.000 mg per dag aanbevolen.
- Dit voedingssupplement is belangrijk voor diverse genezingsprocessen in het lichaam. Ook speelt dit stofje de hoofdrol bij het versterken van ons immuunsysteem. Het is wetenschappelijk bewezen dat rosacea patiënten een tekort hebben aan dit stofje waardoor zij meer last hebben van huidproblemen en infecties.
Behandelingsmethoden
Lange tijd was er weinig aan deze huidaandoening te doen, maar inmiddels kunnen we rosacea door een combinatie van verschillende methodes wél goed behandelen.
Allereerst is het van belang een dermatoloog of andere deskundige te raadplegen wanneer je denkt dat de roodheid op jouw huid rosacea is. Indien er daadwerkelijk sprake is van rosacea kun je kiezen uit de volgende behandelmethoden:
- Bindweefselmassage
- Camouflagetherapie
- Coagulatietherapie
- Fruitzuurpeelingen
- Lichttherapie
- Lymfedrainage
- Soft touch behandeling
- Ultra geluid
Het behandelen van rosacea
Heb je de symptomen van rosacea en ben je doorverwezen door je huisarts? Dan kom je in eerste instantie terecht op consult bij een huidtherapeut. Een huidtherapeut is een professional op het gebied van een zieke en/of beschadigde huid. Vervolgens gaat de therapeut kijken naar jouw huidbeeld. Een huidbeeld is altijd verschillend per persoon en daarom is het van belang er naar te kijken. Zo heeft de één meer last van vaatjes; de ander meer van ontstekingen.
Type 2 rosacea wordt vaak behandeld met antibioticatabletten of met een crème waar antibiotica in zit. De puistjes, roodheid, ontstekingen, en oppervlakkige vaatjes kunnen tevens worden verminderd door middel van licht- en/of een laserbehandeling. Vaak in combinatie met een peeling van salicylzuur of glycolzuur wordt de huid zodanig verbeterd. Gedurende de behandeling krijgt iedere cliënt een bijbehorend advies over huidverzorging.
Om de permanente roodheid tegen te gaan, kan Botox® worden ingezet. Mensen met rosacea hebben vaak last van ineens opkomende roodheid, ook wel flushing genoemd. Dit kan uit het niets komen, maar ook door het drinken van een glaasje bier, (in)spanning of de overgang van kou naar warm. Botox® werkt uitstekend voor bepaalde rosacea vormen, omdat het middel de signalen naar de bloedvaatjes in het gezicht blokkeert waardoor deze niet meer verwijden. Meestal zijn er wel meerdere behandelingen nodig voor een optimaal resultaat.
Na de behandeling
Na een licht- en/of een laserbehandeling kan de huid wat gevoelig zijn en er rood uitzien. Ook kan de huid wat opzwellen, maar dit hoeft geen reden tot zorg te zijn. Na een salicyl of glycoluurbehandeling vertoont de huid tevens roodheid dat echter na een paar uurtjes of dag verdwijnt. Heb je na de behandeling veel last van gevoeligheid? Dan kan je thuis de huid laten koelen met een frisse koude doek.
Na de eerste behandeling kan al enige verbetering zichtbaar zijn; soms wordt er pas resultaat geboekt na twee of drie behandelingen. Het is van belang na de behandeling de huid goed te beschermen tegen de zon. De huid is namelijk extra gevoelig waardoor het zonder zonnebrandcrème ernstig kan verbranden. Gedurende de warme periodes wordt SPF 30 aangeraden en tijdens de koude maanden is SPF 15 voldoende.
Uiteindelijk zullen de ontstekingen en roodheid een stuk verminderen; toch zal de activiteit van rosacea nog altijd worden beïnvloed door interne- en externe factoren. Kou, stress, Uv-straling en warmte zullen altijd een rol blijven spelen. Om een optimaal resultaat te behouden, zal je dus altijd onderhoudsbehandelingen moeten ondergaan. Maar vrees niet, dit zijn echter 2 tot 4 behandelingen per jaar.
Het verschil tussen rosacea en lupus
Rosacea wordt regelmatig verward met lupus. Lupus is echter een reumatische aandoening waarbij het afweersysteem sterk ontregeld is. Er zijn twee soorten lupus, namelijk de systemische lupus erythematosus en de lupus erythematosus. Bij de eerste variant worden de organen aangetast; bij het tweede type is de huid aan de beurt. En laat de laatste nou sterk lijken op granuleuze rosacea.
Ongeveer 10% van de rosacea patiënten ontwikkelen de granuleuze vorm. Dit type wordt gekenmerkt door geelbruine of roodbruine papels op het gezicht. Doordat lupus ook roodheid en een jeukerig gevoel achterlaat, wordt de aandoening vaak verward met granuleuze rosacea.
Lupus kan niet worden behandeld; granuleuze rosacea echter wel. Vaak wordt door middel van medicatie de aandoening onder controle gehouden. Doxycycline, minocycline en tetracycline zijn effectief en worden daarom ook het meest voorgeschreven.