In Nederland houden we van vlees. Bij de aardappels en groente eten we graag een karbonade, een worstje of een kippenborst. Toch is het niet nodig om elke dag vlees te eten. Vlees is een belangrijke bron van eiwitten, vitamines en mineralen, maar deze krijg je ook via andere voedingsstoffen binnen. Daarnaast wordt het eten van rood- en bewerkt vlees veel in verband gebracht met een verhoogd risico op beroertes, diabetes en kanker. Gelukkig hoef je je biefstukje niet te laten staan, maar kun je dit inpassen in een gezond eetpatroon.
Inhoud
De hoeveelheid vlees
De Gezondheidsraad, die ook de schijf van 5 samenstelt en die advies uitbrengt over gezonde voeding, adviseert om wekelijks niet meer dan 500 gram onbewerkt en mager vlees te eten. Hiervan zou niet meer dan 300 gram uit rood vlees moeten bestaan, dus rundvlees, schapenvlees, geitenvlees en varkensvlees. Ook kun je het beste bewerkt vlees vermijden, zoals paté, hamburgers, worst of vleeswaren. Onbewerkt en mager vlees is het beste en hieronder vallen bijvoorbeeld kipfilets, varkenshaas, magere runderlappen, mager lamsvlees en haaskarbonades. Dit zijn alle soorten vlees waar vooraf niets aan is toegevoegd en op geen enkele manier is bewerkt. Vet vlees, zoals een speklap, een lamskarbonade of krabbetjes wordt ook ten zeerste afgeraden.
De problemen met vlees
Het overmatig consumeren van vlees kan gezondheidsproblemen met zich meebrengen. Ook zijn er milieu gerelateerde aandachtspunten waar je stil bij kunt staan als je vlees aanschaft in de supermarkt. Hier vind je enkele gevolgen die zijn gerelateerd aan het eten van veel vlees.
- Vergrote kans op hart- en vaatziekten: de Gezondheidsraad adviseert zo weinig mogelijk vette vleessoorten te eten, omdat deze veel verzadigd vet bevatten. Verzadigd vet kan een hoog cholesterolgehalte veroorzaken waardoor de kans op hart- en vaatziekten vergroot.
- Toevoegingen: bewerkte vleesproducten bevatten vaak veel toevoegingen en het grootste probleem is zout. Je kunt dus veel beter onbewerkt mager gehakt kopen en zelf hamburgers maken, dan kant-en-klare hamburgers aanschaffen uit de diepvries.
- Vergroot risico op kanker: het is ondertussen regelmatig bewezen dat het eten van rood en bewerkt vlees het risico op darmkanker en longkanker vergroot. Een mogelijke reden hiervoor kan de aanwezigheid van heemijzer zijn, wat het ontstaan van kankerverwekkende nitrosaminen bevordert.
- Vergrote kans op een beroerte: er is ook een verband aangetoond tussen het eten van veel vlees en de kans op een herseninfarct of -bloeding. Dit komt wederom door de verzadigde vetten die zich in vlees bevinden.
- Vergrote kans op diabetes: verzadigde vetten kunnen als laatste diabetes type 2 veroorzaken. Dit vet kan de insulinehuishouding in je lichaam negatief beïnvloeden waardoor je bloedsuikerspiegel verhoogt.
- Milieu gerelateerde problemen: het produceren van vlees heeft een grote invloed op het klimaat. Het leidt namelijk tot problemen wat betreft ontbossing, het verdwijnen van het regenwoud en het gebruik van water en land. Kippenvlees is hier de minst grote bijdrager en de productie van rundvlees brengt het milieu de meeste schade toe.
- Dierenwelzijn: als laatste zijn er regelmatig problemen met betrekking tot het welzijn van het dier dat je eet. Kleine hokken, slechte voeding, groeimiddelen en het gebrek aan daglicht zijn hier voorbeelden van. Je kunt zeker stellen dat je diervriendelijk vlees koopt door te kijken naar de keurmerken op de verpakking.
Kun je nog wel vlees eten?
Deze berichten klinken angstaanjagend, maar hebben in geen geval tot gevolg dat je geen vlees meer mag eten. Het is alleen wel belangrijk dat je goed let op welk vlees je eet en de hoeveelheden ervan. Onbewerkt en mager vlees staat in de schijf van 5 en dit heb je dus nodig om ervoor te zorgen dat je lichaam alle voedingsstoffen binnenkrijgt die het nodig heeft. Probeer je vleesinname te beperken tot dit type vlees alleen en zorg er daarbij voor dat je niet meer dan 300 gram rood vlees eet en 500 gram in totaal. Wekelijks kun je dus je maaltijden als volgt indelen: 1 dag vette vis, 2 dagen rood vlees, 2 dagen wit vlees en 2 dagen vegetarisch eten.
Wat zijn goede vleesvervangers?
Veel mensen geven aan iets substantieels nodig te hebben naast de groenten en aardappelen of rijst. Vlees vult goed en vaak is het lastig als je gewend bent elke maaltijd vlees te eten iets te vinden dat dit kan vervangen. Er zijn echter voldoende goede vleesvervangers die je kunt klaarmaken op je vegetarische dagen. Peulvruchten zijn hier een goed voorbeeld van, maar ook tofu, tempé of ei kunnen vlees makkelijk vervangen. Noten bevatten veel natuurlijke eiwitten, waardoor ze ook prima de plek van vlees kunnen innemen. Misschien is dit in het begin een beetje vreemd voor je, maar als je wat avontuurlijker wordt en op zoek gaat naar gezonde alternatieven kun je heerlijke vegetarische maaltijden klaarmaken en jezelf nieuwe kookkunsten aanleren.