In het midden van de menstruele cyclus gaat het lichaam zich verder voorbereiden op de zwangerschap. De baarmoederklieren gaan voedingsstoffen en vloeistoffen produceren, de doorbloeding van de baarmoederwand wordt sterker en er komen meer kleine bloedvaten in het baarmoederweefsel. Wanneer men niet zwanger blijkt te zijn, stoot het lichaam de bekleding die aangelegd is voor de eventuele innesteling af, samen met de onbevruchte eicel. Dit wordt de menstruatie genoemd.
Gemiddeld duurt het bloedverlies tijdens de menstruatie zo’n vier dagen. Twee tot zeven dagen bloedverlies is echter ook niet vreemd. Over het algemeen is het bloedverlies de eerste dagen nog licht, verhevigd vervolgens en neemt de laatste dagen steeds meer af tot het bloedverlies over is.
Gemiddeld verliest de vrouw tijdens de menstruatie ongeveer 60 milliliter bloed. Deze hoeveelheid komt overeen met zo’n twaalf tot vijftien theelepels. Gedurende het gehele leven verliest een vrouw tijdens de menstruaties ongeveer 27 liter bloed. In de tienerjaren verliest men over het algemeen minder bloed, tot wel een kwart minder bloed dan een vlowassen vrouw. Vrouwen boven de 42 jaar hebben het meeste bloedverlies. Het bloedverlies kan in deze periode stijgen met wel 25 tot 100%.
Hevige menstruatie wordt ook wel menorragie genoemd. Meestal wordt een hevige menstruatie veroorzaakt door spontane veranderingen in de hormonale cyclus. Wanneer het bloedverlies echter eenmalig heel hevig is en ook nog eens later dan normaal is, kan het zo zijn dat men een miskraam gehad heeft.